Kijken, kijken, niet kopen

“Hello, where are you from?”

“I’m from Holland,” antwoord ik enigszins geirriteerd. Na drie weken Marokko begint het spelletje met de verkopers in de souk me een beetje te vervelen, maar om niet onaardig over te komen, speel ik altijd mee. Ik sta te wachten op mijn vriend en kijk naar de etalage van een van de vele winkeltjes om me heen. 

“Ah, from Poland,” waarop de man in kweste een gesprek met me begint in het Pools, waar ik natuurlijk niets van begrijp. Ik kijk hem nog eens aan en zeg vriendelijk dat ik uit Nederland kom en alleen maar even wil kijken, omdat ik sta te wachten. “Aaah, kijken, kijken, niet kopen” roept de man me op een licht geïrriteerde toon toe. De verkopers kennen in elke taal een paar zinnen, dit is de Nederlandse zin die ik al heel vaak heb gehoord, waar ik ook kom, kennelijk staan wij zo bekend.

Het is te veel

In de souks in Marokko kun je heel veel kopen (als je wilt). Er is zoveel aanbod dat het me overweldigd, zelfs zo erg dat dat ik in drie weken tijd helemaal niets heb gekocht. Compleet tegen mijn verwachtingen in, want we dachten van alles nodig te hebben.

Voor drie weken Marokko hadden we weinig bij ons, een koffer handbagage en dat was het. Een paar sets met kleren, ondergoed, een paar boeken. Cosmetica-artikelen konden we in Marokko wel kopen, maar dat bleef uiteindelijk bij een tube tandpasta en een fles douchegel. Ik presteerde het drie weken mijn haar niet te wassen en Khalid deed een periode bijna zonder gel. Iets met minimaliseren of zo 😉

Kleren hadden we ook bijna niet bij ons, toch voelden we totaal geen behoefte iets te kopen. Zelfs de dingen niet die we dachten in huis nodig te hebben, lieten we liggen voor de volgende keer dat we in Marokko zijn.

Ik verbaasde me dan ook over de hoeveelheid spullen in al die kleine winkeltjes. Spullen lijken niet uitverkocht te raken, en ik begon me af te vragen hoe vaak deze verkopers iets moeten verkopen om hiervan te kunnen leven. Als we allemaal als Hollanders langs lopen om alleen maar te kijken en niets te kopen, dan moet het geen vetpot voor ze zijn. Gelukkig zijn er waarschijnlijk heel veel mensen die juist wel gaan kopen, omdat het er is. Net als veel mensen kleding kopen omdat het er is, de Action leegkopen, omdat het zo goedkoop is, etc.

Black Friday, Cyber Monday en Niet-Winkelendag

Eind november konden we in Nederland ‘genieten’ van Black Friday,  een dag waarop je zou moeten kopen, omdat alles zo lekker goedkoop is. Een dag waarop je als consument uitgenodigd wordt om met extreem hoge kortingen dingen te kopen die je (vaak) helemaal niet nodig hebt. En dan maken ze er niet een dag van, nee dan kun je ook het hele weekend meteen voor die kortingsprijzen je aankopen doen, omdat het op maandag Cyber Monday is. Net als vorig jaar kreeg ik er stress van, omdat je juist in dat weekend het juiste item moet zien te scoren tegen enorme kortingen. Gelukkig was niets wat ik nodig had in de aanbieding, dus hoefde ik er lekker niet aan mee te doen.

In de week erna stond in de kranten dat iedereen liep te klagen dat niets op tijd bezorgd was omdat de bezorgdiensten overuren aan het draaien zijn en niet voldoende mankracht hebben alle online bestellingen te bezorgen.

Consuminderen

De tegengeluiden uit de wereld van de consuminderaars is dan een dag die bekend staat als niet-winkelendag, een dag waarop je dus even niets koopt. Zal het effect hebben? Een dag niets kopen, terwijl je de dag ervoor jezelf ‘verwend’ hebt met dingen die je niet nodig hebt, het lijkt me dweilen met de kraan open.

Het gaat er natuurlijk om dat als je wilt consuminderen, dat je begrijpt waar spullen vandaan komen, wat het effect is van onze koopzucht op de aarde.

Veel kopen is een enorme belasting voor het milieu

We kunnen alles kopen, omdat alles wordt aangeboden. Ook in de souks in Marokko kreeg ik het gevoel dat ik gek was als ik niets zou kopen. Lage prijzen, mooie spullen, handgemaakt, etc. Je wordt verleid waar je bij staat. Ik snap wel dat mensen gaan kopen, als iets de helft kost van wat je er thuis voor betaalt, zou je wel gek zijn het niet te kopen. Net als alle aanbiedingen bij de Action en de H&M, je wilt het hebben omdat het er is èn je het gevoel hebt dat je lekker voordelig uit bent?

Weet jij wat voor offers er gemaakt zijn om die spullen voor jou te maken? Voor die prijs?

Het gaat er niet om dat je helemaal niets meer koopt

Natuurlijk heb je altijd wel eens iets nodig, omdat je oude dingen kapot zijn, omdat je een andere inrichting wilt, of omdat je wilt eten. En daar is niets mis mee, we moeten allemaal leven en het feit dat geld rondgaat in de economie is de reden van ons bestaan. Maar je hoeft niet te kopen om het kopen. Als we dat blijven doen, dan gaat de wereld echt naar de verdoemenis en dat is niet wat we willen, toch?

We willen allemaal een mooie wereld nalaten voor de generaties die na ons komen (op die negatievelingen na die het allemaal niets kan schelen). Maar goedkoop is nu eenmaal duurkoop, niet alleen omdat het sneller kapot gaat, of omdat je het eigenlijk helemaal niet nodig hebt, maar ook omdat we een grote prijs betalen voor het milieu en de aarde.

Een eerste stap is je bewust worden van waar iets vandaan komt als je het koopt, hoe het gemaakt is en of je het wel echt nodig hebt. Als je iets nieuws nodig hebt, is recyclen ook super handig, Marktplaats heeft vaak hele leuke dingen voor minder geld en beter voor het milieu (zeker als je het koopt in de omgeving waar je woont en je het gewoon met je (bak)fiets op kunt halen ;-).

Meer weten over Fast Fashion?

Fast Fashion is het idee dat er elke maand een nieuwe collectie komt, die gemaakt is onder erbarmellijke omstandigheden. Het is heel verhelderend als je daar eens wat verder induikt en ontdekt waar jouw kleren vandaan komen. Er is een nieuwe Nederlandse televisieserie over de mode-industrie, Genaaid, waarin een aantal jonge mode-ontwerpers gaat ontdekken waar onze fast fashion vandaan komt. Een andere mooie documentaire is True Cost, hetzelfde thema, in een ander jasje.